Samen op de wagen

Duo’s op de wagen…

Dubbelbemand rijden is handig en gezellig. Zo kunnen collega’s Paul en Tommy flink doorrijden met hun lading verse bloemen: de een rijdt, de ander slaapt. klik

Janine en Henrico delen de vrachtwagen én de zorg voor hun kinderen. klik

En broers Henk en Arie werken veilig samen bij het uitspuiten van het riool. klik

---

DUBBELBEMAND

Koffie en het gas erop

 

Elke dinsdagmiddag stappen Paul van Schalkwijk en Tommy Akse in hun Volvo voor hun wekelijkse rit naar Frankrijk. Voor Breewel Transport vervoeren ze bloemen en planten. Op de terugweg is hun wagen vaak beladen met wijn. Tommy en Paul rijden al 2,5 jaar samen. “We zouden niet anders meer willen.”

Bij Breewel Transport rijdt 40 procent van het wagenpark dubbelbemand. Paul: “Vroeger was dat zo’n 80 procent. Het is natuurlijk duur om twee ervaren chauffeurs op één wagen te hebben. Maar we kunnen 21 uur achter elkaar doorrijden. Dat is met planten en bloemen, die je zo vers mogelijk wilt houden, een groot voordeel.” Tommy knikt: “We hebben ook geen last van de verplichte pauze na 4,5 uur rijden. Daar ben ik blij om, want ik kakte dan altijd in. Nu kan ik het stuur overdragen aan Paul.”

Rijden op het boerenerf

Paul en Tommy wisten beiden al op jonge leeftijd dat ze chauffeur wilden worden. Paul: “Op mijn elfde heeft mijn vader mij leren autorijden op het boerenerf van mijn opa en oma. En mijn moeder komt uit een chauffeursfamilie.” Tommy heeft altijd op de weg gezeten. Eerst bij zijn vaders taxibedrijf en andere bedrijven. “Daarna wilde ik meer uitdaging en heb ik mijn groot rijbewijs gehaald.”

Lekker doorrijden

Als Tommy in 2020 solliciteert bij Breewel Transport, is er alleen dubbelbemand werk voor hem. “Ik wilde liever alleen op de wagen. 24/7 met een collega rijden leek me helemaal niks. Maar ik had werk nodig en wilde het wel proberen.” Tommy wordt gekoppeld aan Paul, die al 19 jaar dubbelbemand rijdt. “Je weet nooit van tevoren of het klikt. Met Tommy zat het direct goed. Mijn eerste vraag was of hij koffie lustte. Ik heb ouderwetse filterkoffie in de wagen. Tommy is gelukkig ook een koffieleut, net als ik.”

De chauffeurs hebben meer overeenkomsten. “Lekker het gas erop. Als je bloemen rijdt, moet je op tijd zijn. Maar we rijden wel netjes.” Ook houden ze van dezelfde muziek en lekker eten. “Je moet een beetje uit hetzelfde hout gesneden zijn en natuurlijk van gezelligheid houden. Anders is samen rijden niets voor je.”

Rijstijl aanpassen

De een slaapt, terwijl de ander rijdt. “Vroeger stond ik er minder bij stil, maar je moet elkaar wel vertrouwen”, vertelt Paul. “We willen allebei weer heelhuids thuiskomen bij vrouw en kinderen.” Vooral het eerste ritje met een nieuwe collega vinden de mannen lastig. “Ik slaap dan minder goed dan als ik met Tommy rijd,” zegt Paul.

Slapen onderweg is iets waar je aan moet wennen, vertellen ze. Vooral de eerste nacht is het lastig om in een rijdende auto in slaap te vallen. Paul: “We wisselen elke week wie als eerste rijdt en wie als eerste slaapt. Ik rij vandaag eerst naar Aalsmeer om te laden en dan naar Hazeldonk.” Tommy: “Daarna gaan we richting Parijs of Nancy. Ik ga dan rond 20.00 uur op bed liggen. Na 4,5 uur wisselen we.” De tweede nacht lukt slapen vaak beter. Beide mannen passen hun rijstijl aan als de ander ligt te slapen. “Hard remmen proberen we dan te vermijden.”

Pakbonnen

De chauffeurs zijn goed op elkaar ingespeeld. Paul is meer van de administratie en de bonnen. “Als ik met de pakbonnen bezig ben bij een klant is Tommy al bezig met lossen. Of Tommy is al binnen om de karren klaar te zetten en dan doe ik de wagen.” Tommy vertelt dat hij een tijdje last had van zijn rug en dat Paul toen wat meer zwaar werk deed. “Het is fijn als je op elkaar kunt bouwen”, vertelt Tommy.

Skipak

Ook de mooie ritten zijn een voordeel van dubbelbemand rijden, vinden Paul en Tommy. “We hebben geen vaste route”, zegt Paul. “We lossen bij tuincentra, veilingen en kleine bloemenwinkels. Vandaag gaan we richting Toulouse. Vorige week reden we in een skigebied door de sneeuw en liep iedereen in skipak.” Tommy vult aan: “Laatst reden we 18 minuten over een klein kronkelig bospad in de bergen. Dan moet je je hoofd erbij houden. We moeten soms drie uur rijden om één bloemenkar te lossen. Zo zien we heel Frankrijk.”

---

SAMEN EEN AUTO DELEN

Om beurten rijden en voor de kinderen zorgen

Janine en Henrico zijn collega’s én ouders van drie jonge dochters. Het stel uit Zuidwolde werkt bij LCW Groningen en deelt ruimt vier jaar een auto. Henrico rijdt doordeweeks en Janine in de weekenden. Zo is er altijd iemand thuis voor de kinderen.

Zondagochtend. Op het terrein van LCW Groningen staan de vrachtwagens netjes in het gelid. Janine en Henrico zijn niet vaak op het hoofdkantoor te vinden, vertelt Henrico: “Ik neem de auto altijd mee naar huis. Dat scheelt een uur rijtijd.” LCW Groningen vervoert onder meer suiker, poot­­­­­aardappelen, kunstmest, bouw­­­­­materiaal en lege pallets. Van maart tot en met augustus rijdt Henrico ook potgrond voor de noordelijke provincies: “Een enkele keer heb ik een overnachting, maar meestal ben ik elke avond thuis. Dat is een bewuste keuze. Ons gezin is erg belangrijk voor ons.”

Vonk

“Ik heb twee linkerhanden”, lacht Henrico. Op de middelbare school weet hij al dat een technisch beroep niks voor hem is en dat hij chauffeur wil worden. Ook Janine is daar op jonge leeftijd al van overtuigd. Haar vader heeft een loonbedrijf en twee wagens. “Ik ging vaak met mijn vader mee.” Toch start ze met een opleiding kinderopvang. Na één jaar houdt ze het voor gezien en meldt zich aan voor de chauffeursopleiding op het Deltion College in Zwolle. “Daar heb ik Henrico leren kennen. We zaten in dezelfde klas. Verkering hadden we toen nog niet.”

Dat komt twee jaar later. Henrico en Janine komen elkaar tegen in Arnhem. Henrico: “We hadden hetzelfde losadres op de Boterkade, een zaterdagklusje. Ik zag Janine en maakte een praatje.” Janine lacht: “Dat jij nog weet hoe die kade heet. Zoiets onthoud ik niet.” De vonk slaat over en na een paar keer uitgaan krijgen ze verkering.

Rijden met een dikke buik

Janine en Henrico werken eerst allebei bij Lamberink uit Hardenberg. In 2014 wordt Lamberink overgenomen door Müller Fresh Food Logistics uit Holten. “Mijn reistijd van dertig minuten werd twee uur per dag”, zegt Janine. “Daardoor kreeg ik te weinig nachtrust. Ik was zwanger van ons eerste kind. Dat was niet vol te houden.” Het contract van Henrico wordt niet verlengd. “Ik zat maandenlang thuis, terwijl Janine met haar dikke buik tot 22 weken heeft gereden.”

Weekeindwerk

Henrico vindt werk bij LCW Groningen. Janine gaat aan de slag in het magazijn van Wehkamp en rijdt op zaterdag en zondag voor Jumbo, zodat ze haar rijvaardigheid bij kan houden. In 2017 wordt Julia geboren. “Ik reed tot de 37^e week van mijn zwangerschap voor Jumbo, daarna ben ik gestopt met rijden.” In 2019 krijgen ze hun derde kind. Henrico rijdt in die tijd zes dagen in de week. Janine: “Om de week had Henrico op zaterdag een rit naar Tilburg. Dat leek mij wel wat. Het werk bij Wehkamp was ik helemaal zat. Henrico heeft toen directeur Renze Vonck gebeld met de vraag of ze weekeindwerk voor mij hadden.” Bij LCW Groningen gaat ze aan de slag. Ze is er de eerste vrouwelijke chauffeur.

Brakke dag

Janine rijdt in de auto van Henrico. Dat heeft voordelen voor Janine en Henrico én voor hun werkgever. “Elke vrijdag kom ik met een lege oplegger naar huis”, vertelt Henrico. Janine kan dan zo instappen.” Janine rijdt meestal zaterdag en zondag. Ze is gewend aan de wagen van Henrico: “Die ken ik op mijn duimpje. Ik zou geen springer willen zijn. Soms vertrek ik al op vrijdagmiddag. Ik werk meestal nachtdiensten. Dan heb ik geen last van files en is het lekker rustig op de weg. Als ik dadelijk thuis ben, stap ik in de auto en dan ben ik om drie uur ’s nachts weer thuis. Maandag is altijd mijn brakke dag. Dan moeten de kinderen naar school gebracht worden en is Henrico al op pad.”

Ruilen

Omdat ze de auto delen, kan Janine aan het werk blijven als vrachtwagenchauffeur. En als Henrico ziek is of vakantie heeft, neemt zij zijn werk over. “Ook voor LCW Groningen is dit een goede oplossing. De rit is op tijd en er hoeft geen vervanger uit Groningen te komen.” Henrico lacht: “Ik zou weleens een weekje willen ruilen. Ik nachtdienst in het weekend en Janine overdag op de wagen.” Bij LCW Groningen hebben ze het naar hun zin. “Dit jaar bestaat het bedrijf twintig jaar. Wie weet maken wij het vijftigjarig bestaan nog mee.”

---

RIOOLWERK DOE JE SAMEN

“Je moet niet bang zijn voor ratten”

Bij rioolwerkzaamheden zijn twee wagens nodig: een spuit- en een zuigwagen. En ook de chauffeurs/machinisten hebben elkaar nodig om veilig te werken. Gaat de een de rioolput in, dan houdt de ander de wacht. Henk en Arie Kleijwegt zijn broers en sinds anderhalf jaar collega’s. Ze rijden op de twee grootste spuit- en zuigwagens van PreZero Rioolservices Delft. 

Kolkenzuiger

De vader van Henk en Arie werkt zijn hele leven bij Zegwaard Rioolontstopping in Delft. Als vijftienjarige gaat Arie er aan de slag. “Eerst liep ik huisvuil, later was ik chauffeur op een vuilniswagen.” Als hij in 1991 zijn CE-rijbewijs haalt, rijdt Arie eerst zeecontainers in Nederland. Later rijdt hij internationaal. Henk volgt zijn grote broer en begint op vijftienjarige leeftijd bij Zegwaard als bijrijder op een vuilniswagen. Later werkt hij op een kolkenzuiger die kleine putjes op straat schoonmaakt. Zo klimt hij op naar chauffeur/machinist op de grootste spuitwagen van het bedrijf.

Vaste collega

Arie krijgt in 2012 een hartaanval. Hij stopt met internationaal rijden en gaat heftrucks vervoeren voor Kamps Transport uit Pijnacker. In 2021 keert hij terug naar het rioolwerk. “Ik wilde meer tijd hebben voor mijn vrouw.” De eerste maand loopt Arie mee met verschillende disciplines. Tot Henk in actie komt: “Ik werkte hiervoor drie jaar met mijn zoon. Maar die volgt nu opleidingen om hogerop te komen in het bedrijf. Ik wilde dat Arie mijn vaste collega werd. We zijn uit hetzelfde hout gesneden en houden van hard werken. Ik heb hem alles geleerd. Binnen drie weken had Arie de zuigwagen onder controle.”

Jumboset

Henk: “Er is in heel Nederland maar één jumboset voor riolen met een grote diameter. Gewone spuit- en zuigwagens hebben daarvoor te weinig capaciteit. Wij rijden op de jumboset. Ons werkgebied is dan ook heel Nederland. Ik lever met mijn spuitwagen zo’n 700 liter water per minuut. Een gewone spuitwagen levert maar 350 liter per minuut.” Oppervlaktewater laadt Henk in de Schie, om de hoek bij het bedrijf.

Lieslaarzen aan 

Bij rioolwerk is de taakverdeling: Henk spuit met oppervlaktewater het riool schoon. Arie zuigt de loskomende troep op. Vaak is het manoeuvreren met de auto’s. De slang met spuitkop moet mooi boven de rioolput hangen en de zuigwagen moet erbij kunnen. “Je kent ze wel, die rioolputten op straat. We lichten de deksel en zetten er een paar pilonnen omheen”, vertelt Henk. “Boven het gat komt een driepoot te staan. En dan gaat één van ons met de ladder naar beneden. In een pak met gasmeter op de borst en lieslaarzen aan. We hebben altijd een veiligheidsgordel om, die vastzit aan de driepoot”. Arie lacht: “Henk is het fanatiekst van ons.”

Cement stukslaan

Rioolwerk is soms een routineklusje van anderhalf uur. Maar het kan ook anders uitpakken, vertelt Henk: “Laatst was een klus voor drie dagen ingeschat. Maar we zijn zeker drie weken bezig geweest. Het hele riool zat verstopt met cement van een bouwproject. Daar kwamen we achter toen we de spuitkop in het riool lieten zakken en er niets gebeurde. Met een camera bekeken we wat het probleem was. Om de beurt hebben we toen dagenlang met een hamer cement stuk moeten slaan, dat we vervolgens konden opzuigen.”

Billendoekjes

Beweging krijgen de broers genoeg. Ze slepen met de slangen en de spuitkop van 45 kilo. Claustrofobisch moet je niet zijn: je kruipt door een kleine ruimte. “En je moet niet bang zijn voor ratten, want die kom je wel tegen in het riool”, vertelt Henk. Wat je vooral ziet, zijn billendoekjes. Arie: “Veel riolen zitten er vol mee. Die doekjes klonteren samen en daar krijg je verstoppingen van. Ook spoelen nog veel mensen frituurvet en boter door de gootsteen. Het kijkglas in mijn zuigauto ziet geel van het vet.” De broers zijn soms een paar dagen bezig, maar dan heb je ook wat: “Wij krijgen riolen zo schoon dat je er een boterham in kunt eten.”

 

---

Dit zegt de CAO

Dubbelbemande ritten

Rijd je samen op een rit? En doe je allebei hetzelfde werk? Dan heet dat in de cao een ‘dubbelbemande rit’. Voor zo’n rit gelden andere regels dan voor een rit die je in je eentje rijdt. Hieronder lees je welke regels dat zijn.

Een andere beloning 

Samen rijden betekent soms: een lager salaris. De werkgever ‘normeert’ dan werkzaamheden als rijden, laden, lossen en wachttijd tussen de 85 en 100%. Dit houdt in, dat je voor bijvoorbeeld laden en lossen niet 100% krijgt uitbetaald, maar tussen de 85% en 100%.

Maar dit mag alleen als je werkgever het beloningsbeleid voor dubbelbemande ritten vóór 1 mei 2006 bij cao-partijen heeft gemeld. Sinds 1 mei 2006 geldt: wil de werkgever een nieuw beloningsbeleid voor dubbelbemande ritten invoeren, dan moet de werkgever dat afspreken met de vakbonden. Hierbij gelden een paar voorwaarden:

• De totale beloning van alle gemaakte diensturen moet minimaal 85% zijn.
• Geldt er een regeling van vóór 1 mei 2006? Dan moet je werkgever overleggen met de vakbonden over een afbouwregeling. Dat is een regeling die het verschil tussen de oude en de nieuwe regeling afbouwt voor het personeel dat al in dienst is. De afbouwregeling komt na twee jaar te vervallen.
• Voor werknemers die op het moment van inwerkingtreding van de cao 55 jaar en ouder zijn, blijft de oude regeling gelden. Zij krijgen niet te maken met de afbouwregeling.
• De werkgever moet de nieuwe regeling aanmelden bij de cao-partijen. Dat zijn werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties (vakbonden).

Is er geen regeling aangemeld bij de cao-partijen? Dan moet de werkgever de diensturen volledig uitbetalen. Werknemers kunnen via hun vakbond controleren of hun werkgever een regeling heeft aangemeld.

En hoe zit het bij overuren?

Voor dubbelbemande ritten gebruikt de cao een andere definitie van overuren.

• Overuren bij ritten door één persoon: diensturen die je maakt boven op een werkweek van 40 uur op doordeweekse dagen, dus niet op zaterdag en/of zondag. Werk je op vrijdag na middernacht, dan geldt een toeslag van 50% voor de uren die je werkt op zaterdag.
• Overuren bij dubbelbemande ritten: diensturen die je maakt boven op een werkweek van 40 uur en niet op zaterdag vanaf 7.00 uur en/of op zondag (de hele dag). Voor diensturen op zaterdag tussen 00:00 tot 7:00 uur geldt bij dubbelbemande ritten een toeslag van 30% (overuren) in plaats van 50% (zaterdagtoeslag).

Verplichte tijd-voor-tijdregeling

Bij enkelbemande ritten is de grens van de verplichte tijd-voor-tijdregeling 220 uur per vier weken. Dit betekent dat alle diensturen boven 220 uur per vier weken in de tijd-voor-tijdpot terechtkomen. Hiermee kun jij als chauffeur vrije dagen opnemen. Ook is het mogelijk dat de werkgever, in overleg met de werknemer, dagen aanwijst om vrij te nemen via de tijd-voor-tijdregeling.

Van de tijd-voor-tijdgrens van 220 uur mag de werkgever afwijken en de grens stellen op 230 uur per vier weken. Bij dubbelbemande ritten is de grens van de verplichte tijd-voor-regeling 240 uur per vier weken.

meer antwoorden op CAO-vragen staan hier