Van werken op slippers naar veiligheidsschoenen

Bert Ramaekers
is 67 jaar
woont in Riemst (België)
werkt 50 jaar als chauffeur, waarvan 40 jaar bij Vos Logistics/Cetra (vestiging Maastricht)

“Onze mentorchauffeurs rijden twee tot drie weken mee met nieuwe chauffeurs. Pas als de mentoren vinden dat ze het werk in de vingers hebben, mogen de chauffeurs zelfstandig op pad. Veilig werken is daarbij erg belangrijk. Daar hamer ik op.” 

Bert Ramaekers is zeventien jaar mentorchauffeur. In al die jaren heeft hij veel nieuwkomers tips en tricks om veilig te werken bijgebracht. De afgelopen jaren heeft Bert naast het begeleiden van nieuwe chauffeurs ook vijf mentorchauffeurs begeleid, één voor elke vestiging in Nederland en België. Bert werkt nog steeds, ook al is hij met pensioen. “Opleiden van nieuwe chauffeurs vind ik fantastisch mooi.”

In je blote bast

Bert heeft de veiligheidseisen zien toenemen in de vijftig jaar dat hij werkt. Van werken op slippers en in je blote bast naar werkschoenen, veiligheidsjas, helm en bril. “In het begin moet je wennen aan die Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s). Maar ze zijn er niet voor niets. Ik vind het belangrijk om de chauffeurs goed uit te leggen waarom die voorschriften er zijn. Een nieuwe maatregel voorschrijven helpt niet. Pas als ze begrijpen waarom het nodig is, passen ze het toe en blijft het hangen.”

De risico’s van cementpoeder

Werken met cementpoeder heeft risico’s, vertelt Bert. “Bij het lossen gebruiken we luchtdruk, zo’n 2 Bar. Door het mengen met lucht gaat het poeder zich gedragen als een vloeistof. Er kan van alles misgaan. Een koppeling kan gaan lekken of de belading stopt niet. Dan zit die poeder overal, dat is vervuiling. Je moet weten wat je moet doen als er iets misgaat. Dat moet je leren voelen. Ik leer de chauffeurs ook hoe ze het materiaal moeten onderhouden.” 

Chauffeurshandboek

Bij de vervoerder staat veilig werken voorop. Heidelberg Materials Benelux heeft samen met Cetra een chauffeurshandboek gemaakt. “Dat boek is in samenwerking met onze chauffeurs tot stand gekomen. Want het werk moet veilig zijn maar ook werkbaar voor de chauffeurs. Hun feedback is heel belangrijk.” Tijdens de interne opleiding loopt de mentorchauffeur het hele chauffeurshandboek door. Eenmaal zelfstandig aan het werk blijft de map een nuttig naslagwerk.

Ook heeft elke vestiging van Heidelberg Materials Benelux sinds twee jaar laadplekken met een laadbordes. Bert vindt dat een goede ontwikkeling. “Chauffeurs moesten vroeger in weer en wind op hun bulkoplegger klimmen om de laaddeksel open te maken. Daardoor gebeurden er wel eens ongelukken, ondanks de automatische valbescherming.” 

Afstand houden

Bij het begeleiden van nieuwe chauffeurs besteedt Bert ook veel aandacht aan het rijden. “Ik zeg altijd: houd rekening met eventuele fouten van andere weggebruikers. Zorg dat je afstand houdt en haal niet in als je maar één kilometer harder kunt rijden. Dat is zinloos.” Voor Bert hebben veilig rijden en de rijtijdenwet prioriteit. “Planners bellen de chauffeurs zo min mogelijk tijdens het rijden. Onze chauffeurs moeten gefocust hun werk kunnen doen. Ziet een chauffeur dat de vracht niet binnen zijn rij- of werktijd valt, dan geeft hij dit door aan de planning. De klant wordt dan geïnformeerd en als het nodig is, passen we de planning aan.” 

Ook tips voor ervaren chauffeurs

Om ook ervaren chauffeurs bij de les te houden, gaat Bert eens in de paar weken langs de vestigingen in Rotterdam, IJmuiden en België. “Ik kies dan een aantal chauffeurs uit met wie ik op pad ga. Ik zet dan weer even de puntjes op de i en geef ze tips en tricks. Op die manier houden we iedereen scherp.” 

“Vooral je verstand gebruiken” 

Jeroen Saarloos 

is 46 jaar

woont in Dinteloord

is 28 jaar chauffeur, waarvan 20 jaar tankwagenchauffeur gevaarlijke stoffen

werkt sinds vijf maanden bij Nijman/Zeetank in Spijkenisse

“Chemicaliën zijn stoffen die levensgevaarlijk kunnen zijn als je ze niet goed behandelt. Ongelukken maken en of schade rijden wil je dan ook voorkomen. Dit werk moet je liggen.” Chauffeur Jeroen Saarloos weet waar hij het over heeft. Hij is al twintig jaar chauffeur ADR. 

“Als tankwagenchauffeur gevaarlijke stoffen moet je uit het juiste hout zijn gesneden. Het is veel wachten en procedures volgen. Rustig en veilig werken zit in ons DNA.” Jeroen werkt nu vijf maanden voor Nijman/Zeetank in Spijkenisse. Daarvoor werkte hij jaren voor GCA Transport, ook als tankwagenchauffeur ADR. “Het kost tijd om je dit werk eigen te maken. Een beginnend chauffeur heeft een inwerkperiode van minstens een half jaar nodig om het vak goed te leren. Ik was bij Nijman in drie dagen ingewerkt. Dat komt omdat ik veel ervaring heb met het vervoeren van voornamelijk vloeibare chemicaliën.”

Veiligheidstesten

Jeroen heeft de ene na de andere training gevolgd. En nog steeds doet hij bij sommige klanten veiligheidstesten voor hij het terrein op mag om te laden of te lossen. “Er zijn altijd basiszaken waar je op let als je bij een klant komt. Welke veiligheidsmiddelen zijn verplicht, welke zones zijn zo gevaarlijk dat je je telefoon niet mag gebruiken? En hoe klinkt het alarm?” Het werk is nooit saai, vindt Jeroen. “Het is een uitdaging om het veilig te houden.”

Slang

Het is belangrijk om de procedures te volgen, maar ook het eigen verstand te gebruiken, zegt Jeroen. “Chauffeurs in de chemie zijn zich bewust van de gevaren. Ik ben verantwoordelijk voor het vervoer van tankauto naar lospunt. Als chauffeur kan ik het werk stilleggen als er onveilige situaties ontstaan. Bijvoorbeeld als een slang van een klant niet in orde is. Dan bel ik met de planning en stuur een foto van de situatie door om samen tot een goede en veilige oplossing te komen. Gelukkig komt dit niet zo vaak meer voor.”

Tas vol PBM’s

Een chauffeur ADR moet weten wat hij vervoert. De planning geeft de chauffeur voor de rit alle informatie door. Er zijn verschillende klassen en elke stof heeft zijn eigen risico’s. Zo zijn er bijtende stoffen, giftige stoffen en brandbare chemicaliën. Elke stof heeft zijn eigen Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s). Bij sommige stoffen moet de chauffeur een gasmasker dragen bij het laden en lossen. “Op mijn eerste werkdag kreeg ik een tas vol met verschillende beschermingsmiddelen en werkkleding. Is er iets kapot, dan wordt dat direct vervangen. En mis je een beschermingsmiddel, dan wordt dat direct aangevuld. De wagens en materialen waar we mee werken zijn goed onderhouden.”

Lekken en ontbranden

Ook veilig rijden is belangrijk. Alle chauffeurs van Nijman/Zeetank hebben daarom een Behaviour Based Safety Training gevolgd; een rijtraining om ongelukken te voorkomen. Een tankwagen kan bij een aanrijding gaan lekken en ontbranden, wat tot een ontploffing kan leiden. “Rijden met vloeibare chemicaliën vereist ook een rustige rijstijl. De vloeistof beweegt in de tank en dat heeft invloed als je remt en optrekt of door een bocht gaat. Daar moet je aan wennen.” Daarnaast moeten chauffeurs zonder jagen en jachten hun werk kunnen doen. “De planning houdt rekening met rusttijden. Zit het onderweg tegen, dan zorgen zij dat de planning wordt aangepast en je niet hoeft te haasten.” 

Serieus

Chauffeurs die in de chemie werken, zijn serieus en zetten net een stapje extra, vertelt Jeroen. “We volgen ook veel bijscholingen.” Zo start hij binnenkort met een cursus LNG-gas, een stof waarmee hij nog niet gereden heeft. “Daar komen andere zaken bij kijken, zoals gevaar op bevriezing. Tijdens de cursus ga ik met een mentorchauffeur een aantal weken op pad om het in de vingers te krijgen. Ik hou ervan om steeds bij te leren. Dat maakt mijn werk zo interessant.”

Nijman/Zeetank bestaat ruim 60 jaar en is gespecialiseerd in transport en logistieke dienstverlening van chemische vloeistoffen, brandstoffen, minerale oliën, cryogene gassen en glas. Het bedrijf heeft vestigingen in Nederland, Duitsland, Polen en het Verenigd Koninkrijk.

TVM Award Veilig Transport

De TVM Award Veilig Transport is een juryprijs voor een onderneming die vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid een positieve bijdrage heeft geleverd aan de transport­veiligheid.

De drie genomineerden zijn dit jaar

• Koninklijke Euser (datagedreven preventie)
• Nijman/Zeetank (safety first)
• Nederlands Cement Transport Cetra-Vos Logistics (inspraak chauffeurs)