Verhalen van nachtbrakers

Nachtwerk

De stille getuigen
van het werkende leven
onder maan en sterren

Als heel Nederland slaapt, werken ruim 1,5 miljoen mensen in de nacht. De 24-uurseconomie draait door. Ook in het transport en logistiek werken steeds meer chauffeurs ‘s nachts. Waar nachtwerk voor de één een zegen is, is het voor de ander een nachtmerrie. Erik, Wilfred en Stavo vertellen erover.

 

Hard werken kan alleen in de nacht

Stavo van der Vegt 51 jaar 💡 woont in Rotterdam
💡 is 27 jaar chauffeur en 5 jaar nachtchauffeur
💡werkt 8 jaar voor Vepco op de Moerdijk
💡 woont samen met Fleur

Van maandagmiddag tot zaterdagochtend is chauffeur Stavo van der Vegt op de Maasvlakte te vinden. Hij rijdt containers met diepvriesfriet van het hoogbouwvrieshuis van Lineage Logistics naar terminals op de Maasvlakte. Vandaar gaat de friet de hele wereld over. “Ik werk nu vijf jaar als nachtchauffeur en dat bevalt mij goed. Ik houd van hard werken in alle rust.”

Stavo’s werkweek begint iets na vijven op maandagmiddag op de truckparking Maasvlakte Plaza. Daar staat zijn trekker. Zijn eerste rit is naar het hoogbouwvrieshuis van Lineage, voorheen Kloosterboer. “Ik drink daar koffie omdat ze de lekkerste koffie van de Maasvlakte hebben. En ik houd van een praatje. Tijdens mijn pauzes zit ik altijd in de kantine, terwijl de meeste chauffeurs dan in hun cabine aan het internetten zijn. Menselijk contact vind ik belangrijk. Dat maakt het werk leuk.”

Diepvriesfriet

Bij Lineage staat de eerste container met diepvriesfriet al klaar. Stavo heeft vaste ritten. Per nacht vervoert Stavo circa twintig containers die hij moet aan- en loskoppelen. “Dat betekent dat ik elke keer handmatig de twee pootjes van een container omlaag en omhoog moet draaien. Dat is niet zo fijn voor mijn schouders. Daarom ga ik elke week naar een acupuncturist.”

Snoepreisje

Veel kilometers maakt Stavo niet. Zo was zijn eerste rit van vandaag slechts 5 kilometer. Maar dat vindt de Rotterdammer niet erg. Hij heeft jaren op Italië en Engeland gereden. “Toen heb ik mijn kilometers wel gemaakt. Op een drukke dag rijd ik nu zo’n 150 kilometer.” Heel af en toe heeft hij nog een ritje naar België. Voor hem is dat een snoepreisje.

Meestal is Stavo rond een uur of vijf in de ochtend klaar met werk. Als hij lang moet wachten om zijn container te lossen kan het wel zeven uur worden. Slapen doet hij in zijn wagen. “Als ik klaar ben, parkeer ik mijn wagen vlak bij het toiletgebouw in een hoek van de truckparking. Het liefst op dezelfde plek. Vroeger netflixte ik dan nog even. Nu niet meer: want voor ik het wist, was ik uren verder. Terwijl ik echt zeven uur slaap nodig heb.

Te veel cafeïne, alcohol, zware maaltijden en kijken naar je telefoon vlak voor het slapengaan: dat alles zorgt dat je minder goed slaapt. Kleine moeite, groot slaapplezier!

Jetlag

Stavo gaat niet naar huis om te slapen. Dat kost hem slaaptijd. En douchen doet hij bij de Routiers Maasvlakte Plaza. “Twee collega’s van Vepco gaan iedere ochtend naar huis. Ik moet er niet aan denken”, zegt Stavo. Op de truckparking is het overdag stiller dan bij mij thuis. Mijn vriendin is het gewend dat ik doordeweeks niet thuis ben. Toen ik haar leerde kennen, reed ik internationaal.”

Na vijf jaar werken als nachtchauffeur merkt Stavo dat hij in het weekend bij moet komen. Op zaterdagochtend is de verleiding
groot om zijn bed in te duiken en er pas na zeven uur uit te komen. “Ik moet echt de wekker zetten en dan ook uit bed stappen. Afgelopen weekend lukte dat niet en werd ik pas om vier uur
‘s middags wakker.”

Welke invloed nachtwerk op hem heeft, merkt Stavo het best als hij vakantie heeft. De omschakeling van nacht naar dag duurt een paar dagen. “Wij maken graag verre reizen. Vorig jaar zijn we naar Guatemala geweest. De eerste week had ik een jetlag. Hoe moe ik ook was, slapen lukte niet.”

Te vet en te zout

Elke maandagochtend kookt Stavo zijn maaltijden voor de hele werkweek. Zijn vriendin doet de boodschappen en daarna is de keuken voor hem. Voor hem geen maaltijd bij Routiers Maasvlakte. Dat is te vet, te zout en te duur, vindt Stavo. “Ik eet veel. Een halve kilo groente per dag gaat er zo in. Door het nachtwerk moet ik op mijn vitamines letten. Ik ga mij daar nog eens in verdiepen. Ik ben nooit zo zuinig geweest op mijn lichaam. Maar nu ik ouder word en nachtwerk doe, is het wel tijd.”

Slapen overdag? Oordoppen op maat houden niet alleen goed het geluid buiten, ze liggen lekkerder dan de standaard oordoppen. De audicien kan je helpen.

 

---

Strak ritme geeft rust

Erik Huiting 50 jaar💡 woont in Gasselternijveen
💡 was 29 jaar Internationaal chauffeur 💡 werkt nu 6 maanden in ploegendienst voor
Vredeveld Group uit Hoogersmilde 💡 is getrouwd met Liana
💡 twee zoons: Hendry (16) en Jeffrey (11)

Erik Huiting is 29 jaar internationaal chauffeur, onder andere in het bulk- en exceptioneel transport. Door de verschuivende rij- en rusttijden werd slapen een probleem voor hem. “Ik was steeds moe en prikkelbaar.” Met hulp van een slaapcoach en het vaste ritme van ploegendiensten wordt hij zijn problemen de baas. 

Zo’n zes jaar geleden krijgt Erik last van slapeloosheid. “Ik begon maandagochtend om zes uur. De eerste dagen van de week ging het slapen nog wel. Maar als je internationaal rijdt, gebeurt het regelmatig dat je rij- en rusttijden verschuiven. Vaak zat ik op vrijdag al om 02.00 uur achter het stuur om op tijd bij een klant te zijn. En altijd de stress of je wel een goede overnachtingsplek kan vinden.” Hierdoor raakt het slaappatroon van Erik in de war. “Ik kreeg een humeur om op te schieten en werd heel erg moe. Als ik vrijdag thuiskwam, was ik blij mijn gezin te zien. Maar ik kon er niet tegen als de kinderen druk waren.”

Bekaf

Bijtanken in het weekend lukt niet meer. Elke maandag begint Erik vermoeid aan zijn werkweek. En dan verongelukt zijn beste vriend. “Dat is nu vier jaar geleden. Een motorongeluk. Zijn dood hakte erin. Elke nacht lag ik te malen. Bekaf was ik. Ik ben een binnenvetter, erover praten kon ik niet.” In overleg met zijn vrouw besluit Erik te stoppen met het rijden op het buitenland. Hij vindt een baan in het speciaal vervoer. “Prachtig werk. Ik kwam op bijzondere plekken. Ook hier was ik weer de hele week van huis en had ik onregelmatige werktijden. Ik bleef slecht slapen. Slopend.”

Doe een powernap van twintig minuten in je pauzemoment. Zoek een rustige plek, doe je oortjes in en zet een slaapmasker op.

Opslomen

Erik laat zijn gezondheid checken bij een vitaliteitsbus van STL, die op een dag bij het bedrijf staat. “Een medewerker van STL belde me daarna en wilde mijn slaapproblemen bespreken. Volgens hem heeft bijna 80 procent van de chauffeurs daar last van. Hij bood mij een gratis traject met een slaapcoach aan.”

Van zijn slaapcoach krijgt Erik de opdracht een slaapdagboek bij te houden. “Ze gaf mij ook tips als ‘opslomen’: je lichaam klaarmaken voor de nacht. Bijvoorbeeld het licht dimmen en geen prikkels als tv-kijken meer toelaten. Ook moest ik voor het slapen gaan opschrijven waarover ik maalde en het dan weggooien. Toen ik dat hoorde, dacht ik: dat mens spoort niet.” Toch volgt Erik de tips op en hij merkt dat het hem helpt.

Verduisteringsgordijnen

Ook wordt het duidelijk voor hem dat hij ander werk wil, met meer regelmaat. Hij weet dat ze bij Vredeveld in Hoogersmilde in ploegendienst bulk rijden en wil er graag gaan werken. “Maar ons gezin was eraan gewend dat ik de hele week van huis was. Het zou wennen worden voor ze.” Met het kopen van verduisteringsgordijnen voor de slaapkamer bereidt Erik zijn vrouw voor op de komende werkverandering. Bij Vredeveld wordt Erik met open armen ontvangen.

Gouden ploeg

Erik is blij met het strakke ritme van de ploegendienst: vier nachten werkt hij van 18.00 tot 06.00 uur, dan gaat hij vier dagen de dagdienst in. Daarna 48 uur vrij, vervolgens drie dagen werken in de nacht gevolgd door 48 uur vrij en weer drie dagdiensten. Om de drie weken is hij een weekend vrij. “Ik weet waar ik aan toe ben en dat geeft rust. Ik hoef niet meer op zoek naar een overnachtingsplek en ik heb geen last van verschuivende rusttijden. Samen met mijn collega’s Gert de Grijs en Jan Oving ben ik ploeg twee van Gasselternijveen. Een gouden ploeg. Lekker ouwehoeren en het werk doen. Onze wagens staan in het dorp bij de aardappelzetmeelfabriek.

Een half jaar werkt Erik nu in ploegendienst. Het slapen gaat goed. Zijn vrouw en zoons zijn eraan gewend dat hij niet meer de hele week van huis is. De tips van zijn slaapcoach gebruikt hij nog steeds. En hij heeft sinds kort een voedingscoach. “Ik zit weer goed in mijn vel en dat wil ik zo houden.”

Vermoeid? Doe stretch-oefeningen of loop een rondje buiten om een frisse neus te halen.

 

---

 “Een leukere vader voor mijn zoons”

Wilfred Zalmé 48 jaar 💡 woont in Oude Tonge
💡 was 5 jaar chauffeur B bij een planten- en bloemenexporteur
💡 sinds november chauffeur bij Bidfood, vestiging Zierikzee
💡 vader van twee zoons: Finn (12) en Lian (10)

Elke werkdag midden in de nacht opstaan om bloemen en planten naar België te brengen. En elke zaterdag werken. Jarenlang is dat het werkritme van Wilfred Zalmé. Doodmoe en prikkelbaar wordt hij ervan. Na zijn scheiding gooit hij het roer om. Hij haalt zijn C-rijbewijs en rijdt levensmiddelen voor Bidfood. “Eindelijk ben ik weer een leuke vader voor mijn zoons.”

Vijf jaar lang gaat Wilfred Zalmé op werkdagen tegelijk met zijn kinderen, tussen half acht en acht uur, naar bed. Om 02.00 uur gaat zijn wekker en een uur later is hij met zijn bakwagen volgeladen met planten en bloemen onderweg naar Brussel. “Ik moest voor half zes bij de eerste klant in het centrum van Brussel zijn. Daarna naar Mechelen en Antwerpen. Elke dag hetzelfde rondje. Als ik om half twee weer op de zaak was, werkte ik door tot vier of vijf uur.”

Scheiding

Wilfred is na elke werkdag doodmoe. Spelen met zijn kinderen is er niet bij. Na een intensieve werkdag heeft hij tijd nodig om bij te komen. “Een beetje kroelen met de kinderen op de bank, was het enige dat ik dan kon opbrengen.” Op zaterdag is hij meestal rond 13:00 uur thuis. Te moe om nog iets te ondernemen met zijn gezin. “Het liefst zou ik dan direct naar bed gaan. Als ik terugkijk, zie ik dat ik mezelf niet was. Een leuke vader was ik in ieder geval niet.”

Als zijn huwelijk eindigt in een scheiding, is het voor Wilfred duidelijk dat hij een baan met normale werktijden wil zodat hij tijd en energie voor zijn kinderen heeft. “Voor ik in de planten en bloemen werkte, was ik grondwerker en werkte ik ook ’s nachts. Maar onregelmatige tijden wilde ik niet meer.”

Word je moe tijdens het rijden? Eet dan iets kleins en gezonds. Snoeptomaatjes, een gekookt eitje, of knijpyoghurt zonder toegevoegde suiker geven weer een energiek gevoel.

 

Jongensdroom

Wilfred besluit om zijn jongensdroom waar te maken. Hij gaat naar een instapdag van STL met een wensenlijstje op zak. Zo wil hij alleen zijn C-rijbewijs halen. “CE hoeft voor mij niet. Ik wil geen achterlijk lange dagen meer werken: alleen dagdiensten met een bakwagen.” Na de instapdag van STL hoort hij niets van de bedrijven waarmee hij een gesprek had. Via een oud-collega komt hij bij Bidfood in Zierikzee terecht.

Wilfred is blij met zijn overstap naar Bidfood. Daar werkt hij de eerste maanden als chauffeur B met een bestelbusje met een laadvermogen van duizend kilo. Ondertussen lest hij voor zijn rijbewijs C. Zijn werkgebied is de Maasvlakte, de Zuid-Hollandse eilanden, Zeeland en een stukje Brabant. “Dit gebied ken ik uit mijn tijd dat ik grondwerker was. Ik vind het leuk om iedere horecaklant in het gebied te leren kennen. Dat maakt het werk leuk.”

Ander mens

Sinds 13 maart heeft Wilfred het rijbewijs C. “We hebben geen vaste wagens omdat de lading elke dag anders is. De ene keer rijd ik 24 karren, de andere keer 36. Zo leer ik in verschillende wagens te rijden.” Nu hij vrachtwagenchauffeur is, moet Wilfred zich houden aan de verplichte rij- en rusttijden. Dat is wennen, maar hij is er blij mee. “In de bloemen en planten had ik geen tachograaf en geen verplichte rusttijd. Ik gunde mezelf geen lange pauzes.”

Sinds Wilfred bij Bidfood werkt, voelt hij zich een ander mens: uitgerust en energiek. Zijn werkdag begint om zes uur. Dat voelt voor Wilfred nog steeds als uitslapen. Rond vier uur is hij meestal klaar. “Om de week ben ik een woensdag of een zaterdag vrij. Dat bevalt prima. Ik heb weer tijd om met mijn jongens leuke dingen te doen. Die twee zijn het belangrijkste in mijn leven. Als het aan mij ligt, blijf ik hier werken tot aan mijn pensioen.”

Wachten tijdens laden en lossen? Doe een paar jumping jacks naast je wagen. Daar word je weer alert van! 

 

---

Lees de STL-slaaptips van de slaapcoach op hun website