Koningin van de Zwarte Cross

In beeld: Tankbierchauffeur

Bier wordt sinds de jaren negentig niet meer alleen vervoerd in fusten. Grote cafés, ­restaurants, sport­­­­­kantines en festivals hebben gekoelde tank­­installaties, die door rondrijdende tankbier­­­­­wagens worden bijgevuld. Ellen Scholte op Reimer is de eerste en tot nu toe enige vrouwelijke tankbierchauffeur van Nederland. Ze rijdt twee dagen in de week voor Grolsch.

Ellen Scholte op Reimer – is 52 jaar – woont in Sint Isidorushoeve – sinds 1,5 jaar tankbierchauffeur bij Bolk Transport uit Almelo

Vrijdag 6.00 uur: de oude MAN klaarmaken voor vertrek 

Elke dag tussen 4.00 en 6.00 uur vertrekken de tankbier­chauffeurs bij de brouwerij in Enschede. De tankwagens zijn de avond daarvoor gevuld met het goudgele gerstenat. Tienduizend liter bier verdwijnt in de tank.

Voor vertrek wordt eerst bier teruggeleverd aan de brouwerij. Ellen pompt zo’n zeventig liter bier uit haar slang. “Er mag geen oud bier meer in de slang zitten”, legt ze uit. Met een fles desinfectiealcohol spuit ze de aansluiting schoon. Dan is het tijd om te vertrekken.

De oude tankwagen van Ellen is een van de laatste bakwagens van Grolsch. “Op deze oude MAN kan ik vertrouwen. Over vier weken is de apk verlopen en dan gaat -ie eruit. Dat is jammer. Het is een fijne wagen. Hij heeft mij door een heel verdrietige periode gesleept, na het overlijden van mijn man.

Voorheen had Grolsch eigen chauffeurs. Nu zijn de chauffeurs in dienst van Bolk Transport. Ook de trekkers zijn van Bolk. De opleggers met tankbier zijn van Grolsch.

Vrijdag 7.00 uur: Grote Markt, Enschede

Vandaag heeft Ellen tien adressen waar ze bier gaat leveren. De eerste zijn op de Grote Markt in Enschede. “De cafés liggen dicht bij elkaar, soms zit er maar een paar meter tussen. Veel kilometers maak ik vandaag niet. Mijn collega’s houden ervan om lange ritten te maken. Ik heb geen zitvlees. Urenlang achter het stuur is niets voor mij.”

Het eerste adres is Paddy’s. In een nauw straatje achter de Grote Markt parkeert Ellen haar wagen strak tegen de muur. Zo kunnen voetgangers en fietsers er nog langs. “We hebben geluk. Meestal staat dit straatje vol met vuilcontainers en fietsen. Die moet ik dan eerst verplaatsen.”

Als tankbierchauffeur moet je een goede conditie hebben. De meeste biertanks staan in krappe kelders. Dat betekent heel veel keren de trap op en af en zeulen met een dikke blauwe slang. Ellen weet van elk café waar de tanks staan. Bij Paddy’s groet ze de eigenaar en loopt direct een oude uitgeholde houten trap af naar de ruimte waar de tanks staan. Daar checkt ze wat er moet gebeuren.

Ellen rolt eerst de elektriciteitskabel uit. Daarna zeult ze de dikke slang door de steeg het trapgat af tot ze bij de tank is. Geroutineerd trekt ze de oude liner, een luchtdichte plastic zak met nog een restant pils, uit de tank. De installatie wordt schoongesprayd en de druk van de tank gehaald. Daarna legt ze voorzichtig een nieuwe liner op de bodem van de tank. Vervolgens sluit ze de slang aan en loopt weer de trap op. Ze voert op de display op haar tankwagen het aantal liters in. Per minuut wordt zo’n 120 liter gelost. Binnen no time is de klus geklaard. Opruimen, klep dicht, de vrachtbrief laten tekenen en door.

Vrijdag 11.00 uur 6.000 liter voor een feestzaal

Ellen rijdt de stad uit richting Oldenzaal. Ze houdt ervan om stevig door te rijden. In hotel Ter Stege staan de biertanks achter de feestzaal: de bierslang haalt het maar net. Het zijn zes 1.000-litertanks. “Met carnaval gaan die er met gemak doorheen”, lacht Ellen.

Met applaus binnengehaald

Ellen geniet van haar werk: het rijden, de beweging en vooral het contact met de klanten. “Ik ken ze allemaal. Bij de een krijg ik altijd een bakkie. En de ander vraagt of ik al gegeten heb en geeft me een lekker broodje.” Het leukste dat ze heeft meegemaakt is het leveren van bier op de Zwarte Cross. Ze kwam in de avond aanrijden, vertelt ze: “Het bier was bijna op. Dat kan natuurlijk niet op zo’n enorm festival. Ik kwam tienduizend liter bier bezorgen. Toen ik het terrein opreed, werd ik met applaus binnengehaald. Ik voelde me de koningin van de Zwarte Cross”.

“Onze planner is een topper”

Voor Ellen zijn haar collega’s goud waard. “Ze hebben mij het vak geleerd. We staan altijd voor elkaar klaar. Als we ergens voor de eerste keer gaan lossen, maken we een instructiefilmpje met onze telefoons. Zo komen collega’s niet voor verrassingen te staan. Onze planner Roel Groenenberg van Grolsch is een topper. Hij weet alles van onze klanten. Hij vertelt bijvoorbeeld hoe je het best kunt aanrijden: op het adres staat altijd de voorkant van het café en meestal moeten we aan de achterkant lossen. Hij weet ook waar in het café de tanks staan en wat voor bijzonderheden er zijn. Als ik iets niet weet, bel ik Roel.”

Ook haar collega’s zijn blij met Ellen. Ze zijn supertrots: “Zij is de eerste en enige vrouwelijke tankbierchauffeur in Nederland. Onze concurrent heeft geen vrouw die voor ze rijdt.”

“Dit is mijn bootcamp”

Na Paddy’s volgen er nog vier adressen op de Grote Markt. Behendig stuurt Ellen haar tankbierwagen het plein op. De handelingen die Ellen verricht zijn elke keer hetzelfde, alleen de locaties verschillen. “Met dit werk krijg ik voldoende beweging. Naar de sportschool hoef ik niet, mijn bootcamp heb ik hier. Voor ik een tank gevuld heb, ben ik al zo’n vijf keer de trap op en af geweest.”

Eerste rijles op haar 49^e

Ellen werkt pas een paar jaar als vrachtwagenchauffeur. Het beroep stond jarenlang op haar bucketlist. Ze behaalde na de middelbare school een diploma in de zorg: haar ouders vonden vrachtwagenchauffeur een mannenberoep.

Als ze 49 jaar is, betaalt ze uit eigen zak haar rijlessen. De eerste rijles krijgt ze van haar moeder. Na het halen van haar CE-rijbewijs gaat ze bij Bolk Transport aan de slag als tankbierchauffeur. “Ik wil niet meer weg, hier wil ik een jubileum halen!”

Naast haar werk als chauffeur runt Ellen in Sint Isidorushoeve een boerenbedrijf met caravanstalling. Dat doet ze samen met haar drie kinderen. Haar twee oudste kinderen werken daarnaast ook in het transport: haar zoon is ADR-vrachtwagenchauffeur en haar dochter is rijinstructeur en vrachtwagenchauffeur. De jongste zoon start na de zomer met de opleiding logistiek.

Vrijdag 13.00 uur Sportkantine in Lonneker

Van links naar rechts Jan Boesschen-Hospers – Jan Dankelman – Maikel Nijenhuis – Ellen Scholte op Reimer – Alexander Boerhof – Roel Groenenberg

Na Oldenzaal rijdt Ellen naar Lonneker om bier te bezorgen bij een sportkantine. Het is een van haar favoriete adressen: “Hier werken mensen met een beperking van de Twentse Zorgcentra. Esmeralda staat mij elke vrijdag op te wachten en helpt me dan met het laden van de tanks. Ik word altijd blij als ik hier aan het lossen ben.” Na de sportkantine heeft Ellen nog twee adressen en dan is Twente dit weekend voorzien van bier.