Veilig op de werkvloer, veilig onderweg

Veilig je werk doen zodat je zonder kleerscheuren weer thuiskomt. Dat wil iedereen, ook je werkgever. Daarom zijn er op en rond de werkvloer veiligheidsmaatregelen, bestaan er risico-inventarisaties en speciale toolboxen met vragenlijsten over uiteenlopende onderwerpen. En er is aandacht voor ongestoord onderweg zijn: MONO.

Michelle Michels, Alexia Bosman en Sjakie van der Heijden weten er alles van. Zij houden zich bezig met veiligheid binnen en buiten het bedrijf.

 

ALS JE HET UITLEGT BEGRIJPEN ZE HET WEL

• Michelle Michels (29) uit Numansdorp
• Werkt 11 jaar bij Overmeer Transport & Logistics in Mijnsheerenland als allround officemedewerker
• Sinds 4 jaar ook kwaliteitsmedewerker

Voor Michelle Michels betekent veiligheid bewust handelen zodat je heelhuids weer thuiskomt. Maar ook werken volgens veiligheidsregels zodat je over 20 jaar niet ziek wordt van het werk dat je vandaag doet. “Wij werken met chemicaliën. We hebben drie transportbedrijven. Die vervoeren allemaal vloeibare en vaak gevaarlijke stoffen.”

Nog opleiding doen

Sinds vier jaar is Michelle naast allround officemedewerker ook kwaliteitsmedewerker. Samen met collega Martin Weteling, kwaliteitsmanager en preventiemedewerker, is ze verantwoordelijk voor de veiligheid van alle medewerkers van Overmeer. “Martin loopt elke ochtend een ronde over het depot. Hij maakt een praatje en blijft hierdoor op de hoogte.” Martin heeft het diploma Hogere Veiligheidskunde. Hij leerde Michelle de kneepjes van het vak. “Ik wil nog een opleiding Veiligheidskunde doen. Onze directie streeft ernaar om de beste werkgever te zijn. Mede daarom is veiligheid een topprioriteit.”

Hoofd en handen

Elf jaar geleden begint Michelle in het bedrijf van haar vader. Parttime. “Paarden zijn mijn passie. Ik heb een stal in een manege. In de ochtend werk ik met de paarden, ’s middags ben ik op kantoor. Een mooie combinatie. In de ochtend werken met mijn handen, in de middag met mijn hoofd. Dat houdt mij scherp.”

Opfriscursus

Michelle en Martin hebben een taakverdeling. Martin onderhoudt het klantcontact en Michelle draagt zorg voor de chauffeurs. “Ik ken ze allemaal bij naam. Ik zorg ervoor dat de chauffeurs de juiste papieren, cursussen en trainingen krijgen. Alle chauffeurs hebben natuurlijk hun ADR-papieren. Die heb je nodig om gevaarlijke stoffen te mogen vervoeren. Van tijd tot tijd krijgen ze een opfriscursus. Onlangs zijn we begonnen met BBS-training Laden en lossen. Om het veiligheidsbewustzijn te vergroten.”

Meer dan preventie

Zorgen dat medewerkers de juiste papieren hebben en veilig werken is maar een van de taken van Michelle. Samen met Martin is zij verantwoordelijk voor het SHEQ-beleid (Safety, Health, Environment en Quality) van de Overmeer Groep. “Wij schrijven bijvoorbeeld ook handleidingen en werkinstructies. Dat doen we samen met planners, chauffeurs en tankreinigers. De mensen op de werkvloer weten er zelf tenslotte het meeste van. Samen met informatie van de branche, ATCN (de organisatie van tankreinigers), het Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) en andere organisaties komt zo’n handleiding tot stand.”

RI&E

Elk bedrijf met meer dan 25 werknemers is verplicht om een RI&E (Risico-Inventarisatie en Evaluatie) en een plan van aanpak te maken. Overmeer gebruikt daarvoor de RI&E die STL speciaal voor de branche heeft gemaakt. De vragen gaan over allerlei onderwerpen: van het gebruik van de juiste stoelen, beeldschermwerk, werkdruk en werksfeer tot overbelasting, lawaai, drugs en alcohol, seksuele intimidatie en geweld.

Bij de Overmeer Groep werken meer dan 100 chauffeurs dat maakt het niet haalbaar om iedereen de vragenlijst te laten invullen. “Op andere afdelingen is het te behappen. Van de chauffeurs laten we we er een aantal de vragenlijst invullen. We hebben ook chauffeursvergaderingen, waarin we het hebben over werkdruk, verbeteringen bij laad- en losplekken of de problemen tijdens corona. De resultaten bespreken we met z’n allen. Dat levert ook ideeën op voor verbetering.”

Certificering

Met de uitkomsten van de RI&E-vragenlijsten maken Michelle en Martin een plan van aanpak. Er zijn onafhankelijke bureaus die later komen toetsen of dat plan goed is uitgevoerd. “Elke twee jaar gebeurt dat tijdens een bezoek van een zogeheten certificeringsbureau. Dat bureau bekijkt dan of wij ons kwaliteits- en veiligheidscertificaat kunnen behouden. Omdat we in de afgelopen jaren een aantal bedrijven hebben overgenomen en blijven groeien, krijgen Martin en ik steeds meer werk.”

Vroeger hoefde het niet

En hoe reageert het personeel? Michelle lacht: “Je hebt er altijd mensen bij die zeggen: dat hoefden we vroeger niet. Dan gaat het vooral om de persoonlijke beschermingsmiddelen. Als je uitlegt waarom het belangrijk is, hun eigen veiligheid, begrijpen de meesten het wel. En ze weten dat wij er niet zijn om ze te pesten maar om te zorgen dat iedereen na een werkdag weer veilig thuiskomt.”

 

---

IK DOE ALLE VRAGENLIJSTEN IN DE TOOLBOXEN ZELF

• Alexia Bosman (56 jaar) uit Rijswijk
• Werkt 8 jaar bij Rollema (Logistiek Installatie en Onderhoud) in Delft
• Is facilitair medewerker en sinds 1,5 jaar veiligheidskundige

Iedereen bij Rollema kent Alexia. Naast haar werk als schoonmaakster beheert ze ook de kantine en verzorgt ze de bedrijfsborrels. Sinds anderhalf jaar is Alexia ook veiligheidskundige in opleiding bij het bedrijf. ”Omdat iedereen me kent ben ik een makkelijk aanspreekpunt. Met een geintje wijs ik de jongens op gevaarlijke situaties. Met een opgeheven vingertje zwaaien werkt niet.”

Op het lijf geschreven

Vorig jaar startte Alexia Bosman (56) met een mbo-opleiding Veiligheidskunde. Haar laatste tentamen zit erop. Nu alleen nog een scriptie schrijven en dan ze heeft haar diploma op zak. “Ik was stomverbaasd toen directeur Wim Rollema mij vroeg om de opleiding Veiligheidskundige te gaan volgen. Als facilitair medewerker had ik dat nooit verwacht. Ik heb direct ja gezegd en ben thuis op internet gaan opzoeken wat de functie en de opleiding inhielden. Ik werk al vanaf mijn achttiende. Of ik nog kon leren, wist ik niet. ”Alexia lacht als ze eraan terugdenkt. Nu, anderhalf jaar later, weet ze zeker dat veiligheidskunde haar op het lijf geschreven is.

Nieuwsgierig

Bij Rollema Transport zijn directeur Wim Rollema, VCA-coördinator Maurice Huijbers en Alexia verantwoordelijk voor veiligheid en preventie. “Het schoonmaakwerk gebeurt nu voor een groot deel door een ander”, zegt Alexia. “Ik werk 25 uur in de week maar ik kan niet de hele tijd achter mijn bureau zitten. Ik loop liever heen en weer en als ik ergens rommel zie liggen, dan ruim ik het op. Ik ben vreselijk nieuwsgierig en ik bemoei mij overal mee. Zo hoor ik wat er speelt in het bedrijf.”

Kilo’s kwijtraken

Een vaste regel van Alexia is dat ze alles wat ze ‘haar jongens’ aanbiedt ook zelf gedaan heeft. Zo heeft ze de inzetbaarheidscheck van heet Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) ingevuld en volgt ze nu een traject met een lifestyle coach om wat kilo’s kwijt te raken. “Veiligheid en preventie gaat ook over gezondheid. Door het zelf te ervaren kan ik anderen nog beter motiveren om ook zo’n training of traject te gaan doen. En met het afvallen gaat het ook de goede kant op.”

Toolbox

Een van de instrumenten waar Alexia graag mee werkt zijn de toolboxen van het STL. Dat zijn vragenlijsten die werknemers op de computer invullen. Je ziet de uitslag meteen daarna. “Toolboxen vind ik heel erg gaaf! Er is voor elk onderwerp in de transport en logistiek wel een toolbox. Als veiligheidskundige heb ik daar veel aan. Ik leer er ook veel van. Ik doe ze ook allemaal zelf.”

 

Pompwagen

Alexia kiest toolboxen uit die geschikt zijn voor de medewerkers van Rollema. “Als ik zie dat onze jonge werknemers bijvoorbeeld veel met elektrische pompwagens werken dan kies ik de toolbox pompwagen uit. Die specifieke medewerkers krijgen dan van het STL een mail met een uitnodiging om de vragenlijst in te vullen. Als ze die ingevuld hebben, kunnen ze zelf direct zien hoe ze gescoord hebben. Het invullen kost maar tien minuten. Het gaat vooral om bewustwording. Dat ze weer even meekrijgen dat het gevaar in een klein hoekje kan zitten. En ik kan zien hoe mijn mannen scoren en daarop inspelen.”

Soms vindt iemand het onzin

Niet iedereen heeft altijd zin om achter de computer te gaan zitten en vragen te beantwoorden. Ze kan zien wie niet ingelogd is. “Ik mail, bel of spreek ze aan op het werk met de vraag of ik kan helpen. Sommigen medewerkers hebben moeite met internet. Dan bied ik aan om ze te helpen. En soms vindt iemand het allemaal maar onzin, maar dan maak ik ze wel duidelijk waarom het belangrijk is.”

Incident

Soms komen medewerkers uit zichzelf bij Alexia als er iets op het werk gebeurd is. Zoals warehousemedewerker Glenn Neijs uit Delft. Vorig jaar was Glenn bezig om een zwaar motorblok van 500 kilo te lossen. De pompwagen was nog niet in positie. Door het gewicht boog de laadklep en viel het motorblok met een enorme knal op de grond. Glenn is door het incident enorm geschrokken. “Het motorblok was beschadigd. Gelukkig raakte niemand gewond. Nu weet ik voor een volgende keer dat ik een collega met een heftruck erbij moet halen als ik zulke zware ladingen los.”

Alexia is blij dat Glenn het incident heeft gemeld. “Sommige medewerkers schamen zich als ze een fout maken. Toch is het belangrijk om het te melden want een ongeluk in het warehouse of op een andere plek is zo gemaakt. Door het te melden kunnen we in de toekomst dit soort incidenten voorkomen.”

 

---

HET IS NIET ZO MAKKELIJK AF TE LEREN

• Sjakie van der Heijden (44 jaar) uit Eindhoven
• Is sinds 2 jaar chauffeurscoördinator bij Van Rooijen Logistiek in Eindhoven
• Was hiervoor 20 jaar chauffeur en transportplanner
• Sjakie is lid van de STL-werkgroep MONO Zakelijk
• Bij Van Rooijen in Eindhoven werken 110 chauffeurs

Voor chauffeurs is er steeds meer afleiding op de weg. Bewegende billboards, automobilisten die zich onverantwoordelijk gedragen, plotselinge wegversperringen en files. En in de cabine is er tegenwoordig ook van alles te doen. De boordcomputer, het GPS-systeem en niet te vergeten het mobieltje. “Vooral die telefoon is een groot veiligheidsrisico op de weg”, weet Sjakie van der Heijden. Hij is chauffeurscoördinator bij Van Rooijen Logistiek in Eindhoven. Sjakie wijst zijn chauffeurs en planners voortdurend op het belang van MONO. Ongestoord onderweg, zonder afleiding van appjes of berichtjes op de social media.

Zonder afleiding in verkeer

Jaarlijks vallen er tientallen doden en honderden gewonden door mobiel bellen of social-mediagebruik in het verkeer. De overheid is daarom gestart met een campagne: MONO, ongestoord onderweg. Sjakie is lid van de werkgroep MONO-Zakelijk vanhet Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL). Deze werkgroep bedenkt plannen voor hoe chauffeurs zonder afleiding kunnen deelnemen aan het verkeer.

Goede voorbeeld

“De mobiele telefoon is een verlengstuk van ons geworden. We zijn er mee vergroeid en willen altijd bereikbaar zijn. Dat bellen of appen onderweg is niet zo snel weer af te leren”, zegt de chauffeurscoördinator. Bij Van Rooijen Logistiek is hij dan ook bezig om chauffeurs en planners bij te brengen dat ze alleen mogen bellen of appen als de wagen stil staat. “Van Rooijen is een familiebedrijf. MONO rijden begint bij de leiding. Het is belangrijk dat zij het goede voorbeeld geven. En dat doen ze dan ook.”

Handsfree

Zelf neemt hij alleen contact op met zijn chauffeurs als hij kan zien of ze stilstaan. “Al onze wagens hebben een volgsysteem. Ik kan precies zien of ze aan het rijden zijn. Pas als ze stilstaan, bel ik. Onze planners beginnen er ook al aan te wennen om pas contact op te nemen als de wagen stilstaat.” Maar soms gebeurt er iets waardoor direct contact met kantoor of chauffeur nodig is. Handsfree bellen is dan een voorwaarde. “Toch is ook dat niet ideaal. Als je belt tijdens het rijden is je aandacht toch meer bij het gesprek dan bij het verkeer. En dat kan gevaarlijke situaties opleveren.”

Avondopleiding

Sjakie weet waarover hij praat. Twintig jaar was hij zelf chauffeur, ook bij andere bedrijven. Tot hij twee jaar geleden de vacature voor chauffeurscoördinator bij Van Rooijen Logistiek zag. “Ik had daar eerder gewerkt. Toen ik solliciteerde, kenden ze mij nog. In mijn functie ben ik nu de schakel tussen de planning en de chauffeurs. Ik ben hun steun en toeverlaat. Ik voer gesprekken met ze over alles wat met het werk te maken heeft en waak over hun veiligheid, gezondheid en welzijn.”

 

Boete

Sjakie is zich ervan bewust dat chauffeurs ook hun eigen mobiel bij zich hebben. Daar heeft het bedrijf geen controle over. “Als bedrijf kunnen we veel doen om afleiding onderweg te verminderen maar het is uiteindelijk altijd ook de eigen verantwoordelijkheid van de chauffeur.” De laatste tijd controleert de politie scherp op het gebruik van mobieltjes onder het rijden. “De boete voor het vasthouden van een mobiel achter het stuur is nu 350 euro. Chauffeurs die betrapt zijn, moeten de boete zelf betalen.”

Diepe indruk

Als lid van de werkgroep MONO Zakelijk heeft Sjakie een theatervoorstelling over de gevolgen van appen achter het stuur gezien. De voorstelling SMART van het theatergezelschap MATZER heeft diepe indruk op hem gemaakt. De voorstelling gaat over een chauffeur die al rijdend zijn dochter appt. Terwijl hij dat doet, veroorzaakt hij een dodelijk ongeval. Het toneelstuk is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. In maart 2016 kwam de 21-jarige Yannick Frijns om het leven, nadat zij was aangereden door een autobestuurder die was afgeleid door een mobiele telefoon. “Ik was diepgeraakt. Na afloop van de voorstelling heb ik met haar ouders gesproken. Zij vroegen mij wat ik, als chauffeurscoördinator, kan doen. Bij Van Rooijen zijn we al een eind op de goede weg. Eigenlijk zou iedereen die achter het stuur zit deze voorstelling moeten zien.”

 

---

SMART van theatergezelschap MATZER is te boeken als besloten voorstelling voor eigen medewerkers. Je kunt de voorstelling ook samen met andere bedrijven boeken. De voorstelling wordt gespeeld op locatie bij jouw bedrijf of in het Verkadetheater in Den Bosch.

Meer info matzer.org

 

---

Lees ook wat het TON-panel zegt over veiligheid op het werk