redders op de weg

Handelende helden

Elke dag weer vinden er ernstige verkeersongelukken plaats. Wat doe je als je er eentje ziet gebeuren? Verstijf je van schrik of schiet je in actie? Je weet het pas als het je overkomt. Marco, Tommy en Nick vertellen hoe ze een reddende engel werden – en hoe dat voelt.

Tommy Heineman – 29 jaar – woont in Alphen aan den Rijn – is 3 jaar vrachtwagenchauffeur – werkt sinds 3 jaar bij Transportbedrijf Blom & Zn Zwammerdam

Veel erger voorkomen

“Op de A28 bij Leusden haalde een klein autootje me in. Ik zag dat de bestuurster met haar hoofd op het stuur lag. Ze zal iets hebben laten vallen en raapt dat op, dacht ik. Maar toen schoot het autootje vlak voor de vrachtwagen vóór mij van de linkerbaan naar rechts. Mijn voorganger moest vol in de remmen. Ik schoof een baan naar links en zag het autootje van de vluchtstrook weer de snelweg op gaan. Toen ik naast haar reed, zag ik dat de vrouw de handen niet aan het stuur had.”

Dakdekker

Tommy Heineman wilde altijd al vrachtwagenchauffeur worden. Maar als je uit een dakdekkersfamilie komt, dan word je dakdekker. Als in 2016 zijn opa – de pater familias van het dakdekkersbedrijf – overlijdt, is dat voor Tommy het moment om zijn jongensdroom waar te maken. Op 12 augustus 2018 slaagt hij voor zijn rijbewijs. Hij kan bij Blom & Zn Zwammerdam aan de slag. “Ik ben er de enige chauffeur die met afval rijdt. De anderen zitten in het koeltransport of vervoeren levende kippen.”

Vangrail

Tommy is amper een half jaar chauffeur als de noodsituatie op de A28 plaatsgrijpt. Op het moment dat hij ziet dat de vrouw achter het stuur onwel is geworden, reageert hij instinctief. Met zijn vrachtwagen drukt hij de personenauto voorzichtig in de vangrail en remt af. Ze komen tot stilstand. Er stoppen meer automobilisten die onmiddellijk proberen de bestuurster uit haar auto te halen. “Ik heb de politie gebeld, en daarna mijn baas. Toen ik hem aan de telefoon had, moest ik opeens huilen. Het eerste wat hij vroeg, was of ik oké was. Toen pas realiseerde ik me dat ik iets heel heftigs meemaakte.”

Overleden

Politie en ambulance zijn snel ter plaatse. Een politieagent zegt dat Tommy in zijn cabine moet gaan zitten. De bestuurster is een vrouw van in de zeventig. Bij aankomst in het ziekenhuis blijkt zij te zijn overleden. Waarschijnlijk heeft ze een hartstilstand gehad. “De politie zei dat ik goed had gehandeld. Want het was een drama geweest als ze met een vaartje van tachtig op een andere auto was geklapt.”

Schade

Samen met een politieagent rijdt Tommy zijn beschadigde vrachtwagen naar Soesterberg om te lossen. “Ik zat helemaal trillend achter het stuur. Ik maakte me ook zorgen, want de auto van de vrouw was total loss en ook mijn wagen had schade.” Na het lossen rijdt Tommy alleen naar de zaak. “Mijn baas zei: ‘Ga maar direct rijden, want anders doe je het niet meer. Als het niet gaat, halen we je op.’ Op de zaak drinkt hij samen met zijn baas een biertje en dan gaat hij naar huis. “Daar heb ik een potje gehuild. Dat moest eruit. De volgende dag ben ik gewoon gaan werken.”

‘Hero’

Bij Blom & Zn werken zo’n 35 chauffeurs. Het is een hechte club. “Alle chauffeurs hebben mij na het ongeval gebeld. Sommige collega’s wel twee of drie keer per dag. Gewoon, om een praatje te maken, te horen hoe het ging. Op de zaak noemen ze me nu Hero. Op die bijnaam ben ik trots.” Waar Tommy ook trots op is: de bloemen die hij van de burgemeester van Alphen en van de politie krijgt. “Ons hele halletje stond vol boeketten. Dat had ik niet verwacht.”

Slachtofferhulp

Tommy praat vier keer met Slachtofferhulp over zijn actie op de A28. “Dat was fijn om het er met een vreemde over te hebben. Vooral ook omdat op sociale media de naarste verhalen rondgingen over het ongeluk. Allerlei mensen hadden met hun mobieltje foto’s gemaakt. Dan stond erbij dat ik een auto van de weg had gedrukt, met dodelijke afloop.” Gelukkig vertelt de politie Tommy dat wat hij heeft gedaan heel bijzonder is. Ook de familie van de overleden vrouw bedankt hem. “Dankzij mijn actie konden ze nu met een open kist afscheid nemen.”

Checken

Bijna dagelijks komt Tommy langs de plek waar het gebeurd is. De eerste weken is hij extra waakzaam als hij op de weg zit. “Ik keek dan naar binnen bij langsrijdende auto’s om te checken of alles goed was. Dat doe ik nu niet meer. Maar ik blijf altijd alert op de snelweg, want met personenauto’s weet je het nooit. Die hebben geen idee van de lange remweg van een vrachtwagen en schieten zo voor je.”

Prijs

Voor zijn heldhaftige optreden op de A28 krijgt Tommy de TVM Award Ridder 2020. Die prijs is belangrijk voor hem. Want: “Alle nare verhalen op sociale media draaiden als een blad aan een boom. Ik was nu de held.” Verschillende kranten willen een gesprek met de ‘hero van Blom’. Tommy: “Dit interview met TON is het laatste dat ik geef. Dan is het klaar.”

Nick van Rijn – 37 jaar – woont in Tuil – was 12 jaar chauffeur/planner bij Bloemenexpresse De Viersprong in Kerkdriel – werkt sinds april 2021 als materieel-coördinator bij een bouwbedrijf

Vrachtwagen beschermt slachtoffers

“In juni 2019 reed ik rond middernacht op de A2, ter hoogte van Sint-Michielsgestel. Ik had bloemen gelost bij Veiling Rhein-Maas, over de Duitse grens bij Venlo, en was op weg naar huis. Opeens zag ik een stofwolk op de weg. Ik remde af. Het was een donker stukje. Op de weg zag ik brokstukken

liggen. Er kwam een jongen op mij afrennen, zwaaiend met een telefoon. Intussen werd ik ingehaald door ander auto’s. Toen ik ook nog mensen zag liggen, heb ik mijn wagen schuin op de weg gezet en mijn werklampen aangedaan.”

Bloementransport

Twaalf jaar werkt Nick van Rijn voor De Viersprong, het bedrijf van zijn schoonouders. Tot het begint te kriebelen. “Misschien is het de leeftijd, maar ik had opeens geen zin meer om tot mijn pensioen in het bloementransport te zitten. Sinds april ben ik materieel-coördinator in de bouw. Af en toe zit ik nog achter het stuur bij De Viersprong, als invalchauffeur.” Zijn reddingsactie van twee jaar geleden beschrijft hij voor TON nog één keer.

Ravage

Nadat hij met zijn wagen de weg heeft versperd, belt Nick direct 112. Als hij uitstapt, ziet hij de ravage van het ongeluk. “Overal brokstukken en lichamen. Op zo’n moment giert de adrenaline door je lijf. Heel heftig. Er lag een meisje vlak voor mijn wagen. Die was er heel ernstig aan toe. Een ander meisje zat tegen de vangrail. En de jongen die ik met zijn telefoon zag rennen, was in shock. Die liep tussen de brokstukken te zoeken naar spullen van zijn vrienden.”

Klapband

Intussen zijn er meer automobilisten gestopt om te helpen. Politie en ambulances zijn ook snel ter plaatse. Het blijkt een eenzijdig ongeluk te zijn. In de personenwagen zaten vijf jonge mensen van tussen de achttien en vijfentwintig jaar. “Volgens mij hadden ze niet te hard gereden, want ik had geen auto met hoge snelheid voorbij zien komen. In de buurt was er een kermis. Daar zijn ze waarschijnlijk geweest. Een klapband en toen zijn ze een paar keer over de kop gegaan en in de middenberm beland. Alle vijf werden uit de wagen geslingerd. Twee jongens liepen rond of er niets aan de hand was. Eén jongen was er ernstig aan toe en is helaas ter plekke overleden.”

Heftig

Nicks vrachtwagen sluit de snelweg af. Er kan geen verkeer meer langs. Zijn werklampen zorgen dat de wagen goed zichtbaar is voor aankomend verkeer. Zodoende kunnen ambulancepersoneel en politie veilig hulp verlenen aan de slachtoffers. Nick blijft tot het laatst op de onheilsplek. “De jongen die was overleden, werd als laatste weggehaald. Ik heb hem zien liggen. Dat zag er heel heftig uit. Ik kon pas weer rijden toen de hulpverleners weg waren. Ik heb mijn werk afgemaakt en ben naar huis gereden. Daar ben ik direct gaan slapen.”

Complimenten

De volgende ochtend dringt het tot Nick door wat hij eigenlijk heeft meegemaakt. “Bij mijn baas stond de telefoon roodgloeiend, want op mijn wagen staat met grote letters ‘De Viersprong’. Dat was niet onopgemerkt gebleven. Ik kreeg op sociale media veel complimenten. Er waren ook een paar negatieve reacties, maar daar haal ik mijn schouders over op. Zoals iemand die schreef: ‘Stel dat ik op je vrachtwagen was geklapt’. Ja, dan reed je sowieso te hard, denk ik dan.”

Dank

Na het ongeluk heeft Nick contact met de families van de slachtoffers. Ze bedanken hem voor zijn optreden. “De vader van het meisje dat vlak voor mijn vrachtwagen lag zei: ‘Je hebt mijn dochter beschermd’.” Nick krijgt Slachtofferhulp aangeboden, maar daar maakt hij geen gebruik van. “Ik ben heel nuchter. Het is gebeurd en we gaan weer verder. Ik had nog nooit zoiets meegemaakt, maar ik heb er geen nacht wakker van gelegen.”

EHBO

Voor zijn heldhaftige optreden op de A2 krijgt Nick de TVM Award Ridder 2019. Het ongeluk zorgt er ook voor dat hij zijn EHBO-papieren opfrist en dat hij nu bedrijfshulpverlener is. “Tijdens mijn tijd bij Defensie heb ik een EHBO-cursus gevolgd. Dat heb ik weer opgepakt, zodat ik nu precies weet hoe ik hulp moet verlenen, mocht dat nodig zijn.”

Nuchter

Verrichtte hij een heldendaad, in juli 2019? Nick vindt van niet. Volgens hem zouden ander chauffeurs net zo handelen. “Ik heb niets bijzonders gedaan. De echte helden zijn de politie en de mensen van de ambulance. Ik heb alleen met mijn vrachtwagen de weg afgesloten. Je moet daar natuurlijk wel opkomen. Ik ben vrij kalm in zo’n situatie en doe wat ik op dat moment vind dat ik moet doen.”

Marco van de Kamp – 59 jaar – woont in Arnhem – is 30 jaar vrachtwagenchauffeur – werkt sinds 1 jaar voor Simon Loos, standplaats Tiel

Van de verdrinkingsdood gered

“Het was begin dit jaar, 20 januari. Ik reed bij Avenhorn op de N194. Had bij Bakker Braas in Opdam brood geladen en was op weg naar Wognum. Bij een rotonde zag ik een auto op de kop in de sloot liggen. Een man stond al in het water en probeerde het portier open te krijgen. Ik heb direct mijn auto stilgezet en ben over de vangrails gestapt, zo het water in. Geen moment heb ik getwijfeld.”

Huldiging

Marco van de Kamp zit al zo’n dertig jaar achter het stuur. Een tijdje is hij er tussenuit geweest om met een eigen bedrijf in schoonmaak-, onderhoud- en schilderwerk zijn brood te verdienen. “Maar toen het financieel minder ging, ben ik weer gaan rijden. Sinds 2020 werk ik bij Simon Loos en dat bevalt heel goed.” Voor zijn reddingsactie is hij in mei gehuldigd in de gemeente Koggeland. Al die aandacht hoeft niet zo voor Marco. En van interviews houdt hij ook niet, maar voor TON maakt hij een uitzondering en gaat hij terug naar die winterdag.

Woedeaanval

Tot aan hun knieën staan de mannen in de bagger. Het water reikt tot hun schouders. “Door de bagger lukte het ons niet het portier open te krijgen. In de auto hoorden we een vrouw roepen en gillen. Opeens was het stil. Dit is mis, dacht ik. Toen kreeg ik een woedeaanval.” Marco trapt keihard tegen het portier, waardoor een kier ontstaat. “Ik riep tegen die ander dat hij de deur van boven moest vastpakken. Toen kregen we hem open. Ik heb de vrouw uit de auto gesleept. Ze zag helemaal blauw en had paarse lippen. Het had geen minuut langer moeten duren. Dat zei de brandweer later ook.”

Uitwijkactie

De automobiliste is een vrouw van 28 jaar. Door een uitwijkactie raakte ze in een slip; bij het tegensturen schoot ze in de sloot. Ondersteboven zonk de auto naar de bodem. Na de redding is zij in shock. “Ik heb haar zeker vier keer gevraagd of er nog iemand in de auto zat. Gelukkig was dat niet het geval. Zij maakte zich heel druk om haar wagen. Die had ze een dag eerder van haar broer gekocht. En ze wilde ook nog spullen eruit halen. Later begreep ik dat er in de auto een doekje lag van haar overleden baby.”

Adrenaline

Het is die 20ste januari erg koud, maar Marco merkt daar door de adrenaline niets van. “Ik wilde gewoon het portier open krijgen. Wel zag ik dat er auto’s gewoon doorreden. En ik zag een man met zijn telefoon in de hand staan. Ik weet nog dat ik riep dat hij in plaats van te filmen in het water moest springen en komen helpen. Nadat we de vrouw gered hadden, ben ik op hem afgestapt. ‘Als ik ook maar één filmpje op sociale media zie, kom ik je opzoeken’, heb ik hem gezegd.”

Onderkoeld

Het slachtoffer is onderkoeld, maar mankeert verder niets. Dat blijkt als de ambulance en brandweer arriveren. Marco en Kees, de andere redder, gaan mee naar de brandweerkazerne. Daar nemen ze een warme douche. “Een brandweerman had mijn auto naar de kazerne gereden. Ik overnacht altijd in mijn wagen, dus ik had schone kleren. Kees heeft heel lang onder de douche gestaan, tot zijn vrouw er was met droge kleren.”

Opgevangen

Ondertussen gaat het nieuws over de reddingsactie als een lopend vuurtje rond. Bij Simon Loos in Wognum zijn ze al op de hoogte. Daar wordt Marco goed opgevangen. “Ik heb met verschillende mensen in het bedrijf gepraat. Dat deed me goed.” In de dertig jaar dat hij op de weg zit, heeft Marco vaker ernstige ongelukken gezien. Hij weet van zichzelf dat hij als het kan altijd helpt. Maar deze keer hakt het er wel flink in. Dat merkt hij de dag erna.

Flashbacks

“Ik ging gewoon weer aan het werk, maar halverwege de dag kreeg ik flashbacks. Ik reed in de Achterhoek en hoorde weer die vrouw gillen. Zelf heb ik twee dochters in dezelfde leeftijd. Dat hakte er flink in.” Als een collega hem belt en vraagt hoe het gaat, vertelt Marco eerlijk: niet zo goed. “Mijn collega zei: ‘Ga naar Tiel, parkeer je auto, ga naar huis en praat erover.’ Dat laatste heb ik een weekend lang gedaan en dat hielp.”

Emotioneel

Een held vindt Marco zichzelf niet. Hij heeft gewoon zijn plicht gedaan – en zou het zo weer doen. Even wordt hij emotioneel als hij bedenkt dat het ook anders had kunnen aflopen. “Gelukkig hebben we haar kunnen redden. Als dat niet was gelukt, had ik wel hulp nodig gehad. Stel dat het een van mijn dochters was geweest… daar moet ik niet aan denken.”

 

---

Award

Tommie Heineman en Nick van Rijn kregen de TVM Award “Ridder”. Dat is een prijs die elk jaar wordt toegekend aan een vrachtwagenchauffeur die iets bijzonders gedaan of gepresteerd heeft op het gebied van transportveiligheid. Bijvoorbeeld jarenlang schadevrij gereden of een heldhaftige actie verricht op de snelweg. De jury bestaat uit een juryvoorzitter en de ambassadeurs van de TVM Awards. Dat zijn Martin Kolff, Mariëlle Manders, Caroline Manders, Nick van Rijn en Johannes Ritsma.

Ken jij een vrachtwagenchauffeur die zich dit jaar verdienstelijk heeft gemaakt of iets betekend heeft voor transportveiligheid? Nomineer je kandidaat dan voor de TVM Award Ridder 2021 op tvmawards.nl