De 5 van het Summa College

Een woensdagmiddag in maart. Op het parkeerterrein van het Summa College in Eindhoven staat keurig in gelid een aantal vrachtwagens. De bestuurders zitten binnen, in een leslokaal, samen met hun docent Transport en Logistiek. Ze praten over leren in de praktijk.

Taart en trots

Sophie, Dunja, Stefanie, Romy en Martine. Vijf jonge vrouwen die binnenkort hun BBL-opleiding Chauffeur Wegvervoer afronden. Dan hebben zij hun mbo-diploma op zak en vliegen ze uit. Docent Paul Thijsen deelt taart uit. Hij is overduidelijk trots op zijn vrouwelijke leerlingen. “Het zijn allemaal doeners. Ze houden van aanpakken en zijn liever aan het werk dan dat ze in de schoolbanken zitten. En ze werken allemaal heel hard.” De vijf nemen het compliment lachend in ontvangst en spelen de bal direct terug. Sophie: “Paul is een van de fijnste docenten. Hij is duidelijk en zegt waar het op staat”. Romy vult aan: “Hij belt altijd je ouders als je er uitgestuurd bent. En toen ik mijn ADR gevaarlijke stoffen haalde, belde hij ze ook meteen op.”

Secuur en gemotiveerd

Voor het Summa College is het bijzonder dat vijf vrouwen tegelijkertijd de opleiding voor vrachtwagenchauffeur volgen. Het aantal dames in transport en logistiek is beperkt en groeit maar traag. Dat is ook in het onderwijs terug te zien. Terwijl ze het juist goed doen, in het beroep en op school. Paul: “Meisjes presteren over het algemeen beter dan jongens. Zij zijn secuurder en ze zijn gemotiveerder om het papiertje te halen. Vergis je niet, dit is een akelig moeilijke opleiding.”

Hoe moeilijk blijkt wel uit het feit dat één op de vier leerlingen voortijdig stopt. Volgens Paul komt de uitval voor een deel doordat leerlingen op vmbo-basis te weinig hoeven te doen. “Daardoor zijn ze niet gewend aan veel huiswerk, hard te leren en tegelijkertijd vier dagen in de week te werken. In de eerste maanden zijn er al stoppers, voor wie de theorie RV1, V2C en V3C te pittig is. En die papieren heb je wel nodig om je rijbewijzen C en CE en daarmee je Code 95 te behalen.”

Jongens en meisjes

De vrouwen zijn trots dat er van hun jaargang maar één meisje is gestopt. De rest van de afvallers zijn jongens. Hoe dat komt, weten ze wel. Sophie: “De meeste jongens stoppen met school, omdat ze denken dat ze hier alleen maar leren rijden. Maar we krijgen ook vakken als Engels, Nederlands, Duits en Rekenen.” En Romy zegt: “Als ze dan hun rijbewijzen en Code 95 hebben, stoppen ze. Want de andere vakken, zoals talen, vinden ze vaak te moeilijk.”

Bij een leerwerktraject ga je één dag in de week naar school en werk je vier dagen bij een leerbedrijf. Docent Paul weet: “Die schooldag is een lastige dag voor ze. We proberen maatwerk te leveren en ervoor te zorgen dat ze er plezier in hebben. Zo worden de vakken Engels en Duits bij de bakwagen in het magazijn gegeven. We zijn volop aan de slag om onderwijs hierin verder te ontwikkelen. Dat geldt ook voor de modules Rekenen en Nederlands. Onze studenten zijn het visitekaartje van de bedrijven. Correcte communicatie is dan heel belangrijk.”

Papier en praktijk

Op papier werken de leerlingen 32 uur per week bij een leerbedrijf. In de praktijk maken ze vaak meer uren. Huiswerk maken de vijf meiden daarom het liefst op school. Want veel puf om na een volle werkdag in de boeken te duiken, hebben ze niet. Ze zeggen eerlijk dat ze liever energie steken in hun werk bij het leerbedrijf dan in school. “Maar als je iets echt wilt, dan ga je er helemaal voor. Dan wil je dat papiertje”, zegt Sophie. En Dunja verzucht: “9 juli is de diploma-uitreiking. Ik ben blij als het dan allemaal klaar is.”

Martine is de enige van de vijf vrouwen die na het behalen van haar diploma Chauffeur Wegvervoer verder leert. Ze heeft al een diploma Magazijnmedewerker op zak. “Na het vmbo was ik te jong om met de opleiding Chauffeur Wegvervoer te beginnen. Ik heb toen de opleiding Logistiek Medewerker gedaan. Nu ga ik door voor Logistiek Teamleider Niveau 3. Ik zoek een leerbedrijf waar ik kan rijden en twee dagen in het magazijn kan werken als teamleider.”

Tijd voor actie

Al te lang in het klaslokaal zitten, is niet aan de meiden besteed. Na de koffie en taart is het tijd voor actie. Met vier vrachtwagens van de leerbedrijven gaat het richting Formule 1 Logistics, het leerbedrijf van Sophie. Een ritje van tien minuten. TON stapt in bij Romy, die als een volleerd chauffeur haar oplegger bestuurt. Als enige van de meiden heeft Romy een eigen wagen. “Bij Thijs Logistiek werkte ik eerst in het magazijn, daarna op het busje, toen twee maanden bakwagen en nu heb ik mijn eigen trekker. Ik heb er echt leren rijden. Alleen op pad en het zelf uitzoeken. Het is veel manoeuvreren door krappe woonwijken. Aan het einde van de dag ben ik dan wel moe.”

Eerste vrouw

Bij Formule 1 Logistics begroet operationeel manager Maikel Marechal (50) de dames. Maikel is de praktijkopleider van Sophie. “Zij is bij Formule 1 de eerste vrouw achter het stuur van een vrachtwagen. Het is te merken dat Sophie uit een transportfamilie komt. Zij weet wat het vak inhoudt. Sophie is een topper.”

Sophie: “Tegen Maikel kan ik alles zeggen. Als er wat is, dan ga ik naar hem toe. We hebben dagelijks contact.” Sophie is blij met het vertrouwen dat het leerbedrijf in haar stelt. Ze krijgt hier mooie kansen. “Ik had net mijn B en toen gaven ze me al een ritje naar Berlijn. Als ik mijn diploma heb, zou ik het liefst hier willen blijven werken.” Maikel lacht. “Dat is allang geregeld. Sophie groeit. Ze rijdt nu op de oudste Daf. Laat ze zich eerst maar bewijzen, dan komt die nieuwe vaste wagen er wel.”

Toekomstdromen

Hoewel de meiden het erg naar hun zin hebben bij hun leerbedrijven, zijn er nog wel toekomstdromen. Op school verdiepten ze zich in alle deelmarkten van transport. “Dat is een onderdeel van het lespakket”, legt Paul uit. “We laten de leerlingen films zien van alle soorten transport, zoals exceptioneel vervoer, bulktransport, distributie, tanktransport, beton en ga zo maar door. Zo krijgen ze een beeld van de mogelijkheden.” En dat heeft gewerkt, blijkt wel uit het feit dat ze alle vijf een favoriete tak van transport voor ogen hebben.

Veel en lang rijden

Zo ziet Martine zichzelf wel internationaal rijden. Het lijkt haar prachtig om heel veel kilometers te maken. “Ik zou het liefst zo ver mogelijk weg willen. Dan zie je super veel.” Dunja zoekt het dichter bij huis. Een walking floor ziet zij wel zitten. “Lekker makkelijk. Je drukt op een knop en je wagen wordt geladen met mest of dek-aarde.”

Sophie vindt exceptioneel transport heel gaaf. Stefanie wil het liefst het vlees bij Van Rooi Meat inruilen voor levend veetransport. “Varkens of biggetjes vervoeren.” En Romy? Die heeft haar plan al uit gestippeld. “Bij Thijs Transport rijden ze alleen op Nederland en België. Ik wil in het bloementransport. Bij de veiling in het Westland bloemen halen en dan Frankrijk in. Lekker veel en lang rijden. Daar raak ik nooit op uitgekeken.”

Sophie van Dalen – 18 jaar – woont in Nuenen – werkt bij Formule 1 Logistics in Eindhoven

Dunja van Erum – 20 jaar – woont in Dommelen – werkt bij Van Dingenen Transport in Hapert

Stefanie van der Heiden – 18 jaar – woont in Son en Breugel – werkt bij Van Rooi Meat in Helmond

Romy Sweep – 19 jaar – woont in Ospel werkt bij Thijs Logistiek in Weert

Martine van der Zee – 18 jaar – woont in Helmond – werkt bij Multi Bier in Helmond

Paul Thijsen – 61 jaar – woont in Venray – is 20 jaar docent, BPV-begeleider en Portefeuillehouder chauffeur wegvervoer op het Summa College

BBL-opleiding via sector

Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) organiseert alle praktische zaken rond de BBL-opleiding Chauffeur Wegvervoer. Zo regelt het alles rondom het volgen van rijlessen bij geselecteerde rijscholen. Leerlingen krijgen bij de start een Arbo-training en een heftruckopleiding. Zodoende kunnen ze in het magazijn werken, totdat ze met de rijopleiding beginnen. STL regelt en bemiddelt bij het vinden van een erkend leerbedrijf en begeleidt het leerwerktraject door contact te onderhouden met school en leerbedrijf over de voortgang van de opleiding en het werk.

Subsidie en Studieplan

De BBL-opleiding Chauffeur Wegvervoer is duur. Leerlingen halen tijdens hun opleiding de rijbewijzen B, C en CE. Normaal kost dat minstens 7.500 euro. Als je via Sectorinstituut Transport en Logistiek de opleiding volgt, ontvang je veel subsidie en betaal je nog geen 2.500 euro. STL heeft daarvoor het zogenoemde Studieplan. daarbij wordt een deel van het salaris ingehouden voor de eigen bijdrage aan de rijopleiding. STL regelt alle betalingen. Na je opleiding heb je daardoor geen studieschuld.