Bijzonder transport: Een muzikale lading

Een zonovergoten zaterdagmorgen, halverwege september. Frits Killaars (58) uit Echt rijdt met zijn vrachtwagen door het Limburgse land. Frits vervoert een muzikale lading en neemt TON mee naar een bijzondere plaats.

De dag begint vroeg in de ochtend bij de Volvogarage van Nebim in het centrum van het Limburgse Elsloo. Je kunt er bewaakt parkeren en het is er vol. Zo te zien vervoeren de meeste vrachtwagens vooral melk en meel. Behalve die ene, waarop staat: “Wij brengen Beethoven, Rachmaninov, Wagner, Debussy …” en nog een hele rits beroemde componisten. Het is de wagen van de philharmonie zuidnederland.
Frits vertelt waarom hij hier staat: “Er zitten nogal wat instrumenten in de wagen. Daarom parkeer ik hier, achter hekken.”

Herdenking

Vandaag gaat het naar Margraten, naar de enige Amerikaanse militaire begraafplaats in Nederland. Daar is morgen de jaarlijkse herdenking van de Amerikanen die sneuvelden in de Tweede Wereldoorlog. En dan wordt ook de bevrijding van Zuid-Limburg in september 1944 gevierd. Het orkest luistert die gebeurtenis al sinds 2006 op met een concert, ditmaal samen met het Brabant Koor. Dat gaat morgen gebeuren; vanochtend moet het podium worden klaargemaakt. En dat is Frits’ pakkie-an.

Orkestbode

‘Orkestbode’. Dat is de officiële benaming van zijn functie. “Ik ben verantwoordelijk voor alles op de podia. De instrumenten, de uitvoering van technische lijsten, ik teken de indeling van de podia uit op papier. En ik zit dus achter het stuur van de vrachtwagen.”
Frits heeft een gevarieerde loopbaan. Leert voor timmerman en voor kapper. Heeft jarenlang een eigen transportbedrijf, gespecialiseerd in vervoer van beeld en geluid voor concerten. Een grote klant is het muziekbedrijf Adams uit Thorn. “Voor Adams reed ik bijvoorbeeld met het Spaanse Jeugdorkest een maand lang door Europa.”

Drummer

Muziek speelt zijn leven lang een belangrijke rol. Hij is drummer bij verschillende bands, zoals de Fratelli’s en het Trio Lemmens, regionale beroemdheden. Als hij in 1993 zelfstandig ondernemer wordt, stopt hij ermee. “We waren geen beroepsmuzikanten, maar als je een beetje behoorlijke muziek wilt maken, moet je toch echt regelmatig repeteren. Daar had ik geen tijd meer voor. Ik heb nooit meer gedrumd, heb het ook niet gemist. Ik ben me op een andere manier genoeg met muziek blijven bezighouden.”

Muziek

Na een aantal jaren als zelfstandige voor Muziekcentrale Adams gewerkt te hebben, ziet Frits op een gegeven moment een vrachtwagen van philharmonie zuidnederland. “Dat zou ik prachtig vinden”, zegt hij tegen zijn vrouw. “Rijden en muziek samen.” Zij zag later een advertentie van het orkest. “Ik heb dus meteen gesolliciteerd. Vijf jaar geleden ben ik hier begonnen.”

Topsport

Frits was geen groot liefhebber van klassieke muziek. “Maar dat word je vanzelf als je bij de philharmonie werkt. Ik ben onder de indruk van de musici van het orkest. Die leveren kwaliteit. Wat zij doen, dat is echt topsport.”
Hij vindt zijn werk geweldig. Voor een ‘gewoon’ transportbedrijf zou Frits niet meer willen werken. Laatst werd hij nog gevraagd, tijdens een rustpauze. “Ze hebben overal chauffeurs nodig. Ik vond het een prachtig beroep toen er nog grenzen waren. Toen ontmoetten chauffeurs elkaar in de routiers. Dat is nu niet meer; het is stampen en blazen. Ik geloof best dat veel jongens het nog altijd een mooi vak vinden. Maar niet meer voor mij. Of ik moet het kunnen doen zoals hier.”

Ontvangst

De zon schittert als Frits het terrein van de Amerikaanse Begraafplaats in Margraten oprijdt. Ton Derks (56) ontvangt hem. Ton is de man die alles in de hand houdt als er evenementen zijn op de begraafplaats. Hij rijdt de hele dag rond in een golfkarretje. “Als ik zou lopen, ben ik zo veertig kilometer op een dag onderweg. Dat is wat veel van het goede.”

Overladen

Frits mag niet met zijn vrachtwagen tot aan het podium rijden. Hij legt uit dat hij zich goed bewust moet zijn dat hij op Amerikaans grondgebied staat. Het terrein is door Nederland in eeuwigdurende bruikleen afgestaan aan de Verenigde Staten, als eerbetoon. “Moet je kijken hoe mooi de Amerikanen het hier onderhouden. Ik snap heel goed dat ze niet willen dat ik de randen van de paden eruit rij.” Frits moet dus de spullen overladen in een kleinere auto, die ze dan naar het podium vervoert.

Partituren

Ook Geralt van Gemert is van de partij. Hij is bibliothecaris, vertelt Frits. “Hij zorgt dat de juiste partituren, de muziekschriften, bij de concerten zijn. Geralt is mijn collega en samen regelen we dat alles precies uitpakt zoals we het van tevoren hebben bedacht.” Geralt vertelt hoeveel impact het concert in Margraten kan hebben. “Vorig jaar was de mezzosopraan Frederica von Stade hier soliste. Een Amerikaanse zangeres. De naam van haar vader staat als een van de gevallen soldaten hier op het monument.”

Klokkenspel

Er komt een klokkenspel uit de vrachtwagen en al het slagwerk voor acht mensen. Ook cello’s, harpen en contrabassen. Met veel aandacht worden ze overgebracht naar de kleinere vrachtwagen, om vervolgens een plek te vinden op het podium, een kilometer verderop.

155.000 kilometer

Zo zonnig als het weer is, zo kijkt Frits de wereld in. “Dit werk wil ik blijven doen, zolang als ik het kan. En ook nog een tijd in deze auto, want hij heeft pas 155.000 kilometer gereden. Met een diesel mag je nu al veel steden niet in. Misschien moeten we wachten op een goede elektrische?”

Stoeltjes

De spullen zijn uit de vrachtwagen en vullen langzamerhand het podium. Zo’n vijftien vrijwilligers van de Schutterij Sint Sebastianus uit Margraten steken hun handen uit de mouwen. Bijvoorbeeld door de stoeltjes uit te zetten voor de toeschouwers die morgen orkest en koor gaan bewonderen. Er worden er zo’n tweeduizend verwacht, maar bij mooi weer kunnen het er ook meer zijn. Uiteindelijk komen er meer dan drieduizend mensen opdagen.

Foto: Johannes Timmermans

Klaar

Tegen twaalf uur druppelen de leden van het koor binnen. Dan is Frits al klaar en heeft hij koffie en een broodje achter de kiezen. Als om één uur het podium volloopt met de 65 musici van philharmonie zuidnederland en ongeveer net zoveel leden van het Brabant Koor, stelt Frits tevreden vast dat alles gereed is voor het concert van morgenmiddag. Nu maar hopen dat het droog blijft.

Fotografie: Marco Hofsté